Βυζαντινή Μουσική

Λέγοντας βυζαντινή μουσική εννοούμε τη μουσική της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας, όπως διαμορφώθηκε στους βυζαντινούς χρόνους και μετά από την πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Όπως οι περισσότερες μορφές τέχνης που έχουν σωθεί από εκείνη την εποχή, έτσι και η βυζαντινή μουσική εξυπηρέτησε βασικά την Εκκλησία και αποτελεί μια σύνθεση από αρχαία ελληνικά, στοιχεία και διάφορες ανατολικές μουσικές επιδράσεις.
Χαρακτηριστικά στοιχεία της βυζαντινής μουσικής είναι: η μονοφωνία, η έλλειψη ενόργανης συνοδείας και το σημειογραφικό παρασημαντικό της σύστημα, που εξελίχθηκε σταδιακά στο πέρασμα των αιώνων. Η Ορθόδοξη Εκκλησία από τους πρώτους κιόλας χριστιανικούς αιώνες, είχε αποκλείσει τα μουσικά όργανα από την λατρεία. Βέβαια από τον 4ο αιώνα βρίσκουμε στο Παλάτι, στον Ιππόδρομο, στην Αγία Σοφία κ.ά. το όργανο (εφεύρεση του Αλεξανδρινού Κτησίβιου), το οποίο χρησίμευε στην κοσμική μουσική και μόνο για την εκγύμναση των ψαλτών.
Η Βυζαντινή σημειογραφία πέρασε από πολλά στάδια έως ότου κατορθώσει να εκφράσει καθαρά την απόλυτη οξύτητα των φθόγγων, τις διάφορες χρονικές αξίες, την αλλαγή των ήχων, τον ρυθμό κ.α.
Την τελειωτική όμως μορφή στην Βυζαντινή μουσική σημειογραφία έδωσαν το 1814 τρεις μεγάλοι μουσικοδιδάσκαλοι: Ο Γρηγόριος ο Πρωτοψάλτης, Ο Χουρμούζιος ο Χαρτοφύλαξ και ο Χρύσανθος ο Προύσης.
Στον μητροπολίτη Χρύσανθο οφείλονται επίσης οι ονομασίες των επτά Βυζαντινών φθόγγων: Πα, Βου, Γα, Δη, Κε, Ζω, Νη.