Πιάνο
Το πιάνο ή πιο σωστά πιανοφόρτε, είναι ένα έγχορδο όργανο. Ανάλογα με το σχήμα του τα πιάνα διακρίνονται σε όρθια και πιάνα με ουρά. Το πιάνο δεν συγκαταλέγεται στα όργανα της συμφωνικής ορχήστρας. Πολλές φορές όμως συμμετέχει με αυτή, ειδικά στα κονσέρτα για πιάνο και ορχήστρα.
Από θέμα τεχνικής το πιάνο είναι ένα πολύ εξελιγμένο όργανο, με ένα περίπλοκο μηχανισμό που παρεμβάλλεται ανάμεσα στα δάκτυλα του εκτελεστή και τις χορδές. Κάθε πλήκτρο επικοινωνεί με τη βοήθεια ενός ολόκληρου συστήματος μοχλών με το αντίστοιχο σφυράκι (μαρτέλο). Όταν πιέζουμε το πλήκτρο, το μαρτέλο χτυπάει ταχύτατα την χορδή που βρίσκεται απέναντι του, την θέτει σε παλμική κίνηση και έτσι παράγεται ο ήχος.
Ανάλογα με πόσο δυνατά ή πόσο μαλακά γίνεται το άγγιγμα του πλήκτρου, ο μουσικός παράγει διάφορα είδη δυναμικών αλλαγών (από εδώ προέρχεται ο όρος πιανοφόρτε δηλαδή απαλά – δυνατά). Με αυτόν τον τρόπο ήταν δυνατή μια κοντινότερη επαφή του μουσικού με το όργανο. Μόλις αφήσουμε πλήκτρο ,ειδικό σύστημα επαναφοράς σταματάει τις παλμικές δονήσεις. Οι χορδές είναι περίπου 230 . Οι ψηλές σε τονικότητα χορδές είναι τριπλές, οι μεσαίες διπλές και οι χαμηλές μονές.
Εκτός από τα πλήκτρα ο μουσικός έχει στην διάθεση του και τρία πεντάλ τα οποία τον βοηθούν να δίνει έκφραση και μουσικότητα στο παίξιμο του αυξομειώνοντας την ένταση, την διάρκεια και την λαμπρότητα του ήχου.
Οι διασημότεροι κατασκευαστές πιάνων που συνετέλεσαν και στην διάδοσή του είναι οι:
G. Silbermann, A. Streicher, A. Walter (Γερμανία), S. Erard (Γαλλία) και άλλοι.
Σημαντικοί συνθέτες που έγραψαν έργα για πιάνο είναι: Haydn, Mozart, Beethoven, Schumann, Schubert, Chopin, Brahms, List, Tchaikovsky, Grieg, Prokofiev, Bartok και άλλοι.
Κιθάρα
Η κιθάρα είναι μουσικό όργανο με παλλόμενες χορδές. Κατάγεται από τα μουσικά τόξα των πρωτόγονων λαών και το όνομα της το οφείλει στους αρχαίους Έλληνες. Κιθάρες συναντάμε στην Μεσοποταμία, την Αίγυπτο και την Περσία. Μετά την εισαγωγή της στην Ισπανία από τους Άραβες, η κιθάρα διαδόθηκε από τον δωδέκατο αιώνα σε όλη την Ευρώπη.
Αποτελείται από έξι χορδές (Μι, Σι, Σολ, Ρε, Λα, Μι (Μπάσο) οι οποίες ξεκινούν από το άκρο του εμπρόσθιου μέρους του οργάνου, περνούν από τον καβαλάρη και στερεώνονται σε κλειδιά στο επάνω άκρο της λαβής.
Η κιθάρα προσφέρεται για συνοδεία αλλά και σαν σόλο όργανο σημείωσε συχνά μεγάλη επιτυχία.
Γνωστοί κιθαρίστες του 19ου αιώνα ήταν οι Αγκουάδο, Τζούλιαν Σόρ και πιο σύγχρονοι οι Σεγκόβια, Μπρίμ, Γουίλιαμς.
Ανώτερα Θεωρητικά
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΦΟΙΤΗΣΗΣ ΣΤΑ ΑΝΩΤΕΡΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ
Για το Πτυχίο Ωδικής
Για να εισαχθεί ένας σπουδαστής στο Α’ έτος, πρέπει να έχει τελειώσει την Α’ Αρμονία και το Δ’ Σολφέζ και να πάρει και στα δύο μαθήματα τουλάχιστον «Λίαν Καλώς» (απαραίτητες οι γνώσεις Β’ Κατωτέρας σχολής πιάνου). Εν συνεχεία θα φοιτήσει δύο χρόνια για την απόκτηση του πτυχίου κατόπιν εξετάσεων.
Για το Πτυχίο Αρμονίας
Για να εισαχθεί ένας σπουδαστής στο Α’ έτος του ειδικού Αρμονίας, πρέπει να έχει τελειώσει την Γ’ Θεωρία και το Γ’ Σολφέζ και να λάβει και στα δύο μαθήματα τουλάχιστον «Λίαν Καλώς». Κατόπιν θα φοιτήσει 3 χρόνια για να πάρει το πτυχίο του κατόπιν εξετάσεων. Για να εισαχθεί στο Β’ έτος, πρέπει να λάβει μέρος στις κατατακτήριες εξετάσεις στην Α’ Αρμονία και Δ’ Σολφέζ και να πάρει τουλάχιστον «Λίαν Καλώς» και κατόπιν να φοιτήσει για 2 χρόνια για να πάρει το πτυχίο κατόπιν εξετάσεων. Εφόσον ο σπουδαστής είναι πτυχιούχος Ωδικής, μπορεί με κατατακτήριες να καταταγεί στο 3ο και τελευταίο έτος του Ειδικού Αρμονίας και κατόπιν εξετάσεων να πάρει το πτυχίο του.
Για το Πτυχίο Αντίστιξης
Η ελάχιστη φοίτηση είναι δύο χρόνια, με απαραίτητη προϋπόθεση το πτυχίο Αρμονίας με ελάχιστο βαθμό «Λίαν Καλώς».
Για το Πτυχίο Φούγκας
Η ελάχιστη φοίτηση είναι δύο χρόνια, με απαραίτητη προϋπόθεση το πτυχίο Αντίστιξης με ελάχιστο βαθμό «Λίαν Καλώς».
Για το Πτυχίο Σύνθεσης
Η ελάχιστη φοίτηση είναι τέσσερα χρόνια, με απαραίτητη προϋπόθεση το πτυχίο Φούγκας με ελάχιστο βαθμό «Λίαν Καλώς».
Βιολί
Το βιολί είναι το πιο μικρό σε μέγεθος μέλος της οικογένειας των εγχόρδων με δοξάρι. Πρωτοεμφανίστηκε στην Ινδία με το όνομα «ρεμπέκ», πέρασε στην Περσία και από εκεί στην Αραβία. Μεταφέρθηκε στην Ισπανία και από εκεί σ την υπόλοιπη Ευρώπη. Το συναντάμε στην Ιταλία την αναγέννηση με το όνομα «βιόλα ντα μπράτσο» και από τον 17ο αιώνα και μετά καθιερώνεται σαν το βασικό όργανο της μουσικής δωματίου. Τον 18ο αιώνα παίρνει το τελικό του σχήμα στα χέρια περίφημων Ιταλών κατασκευαστών Αμάτι, Γκουαρνέρι και Στραντιβάρι. Σήμερα τα καλά βιολιά κατασκευάζονται από 70 τουλάχιστον διαφορετικά κομμάτια ξύλου, ώστε το όργανο να έχει ωραίο ήχο. Αποτελείται από τέσσερις χορδές που κουρδίζονται στις νότες Sol-Re. La-Mi.
Περίφημοι βιολιστές υπήρξαν οι Α. Κορέλι, ο Νικολό Πάγκανίνι ο Ταρτίνι Δ. Όιστραχ κ.α.
Βιόλα
Η βιόλα είναι λίγο μεγαλύτερη από το βιολί και πρόδρομός της ήταν η βιέλα, έγχορδο όργανο με δοξάρι που συνόδευε τα τραγούδια των μενεστρέλων από τον 12ο ως τα τέλη του 14ου αιώνα. Με το χρόνο εξελίχθηκε σε δύο κατηγορίες οργάνων: τις βιόλες ντα μπράτσο και τις βιόλες ντα γκάμπα. Απόγονος της δεύτερης κατηγορίας είναι η σημερινή βιόλα που όμως παίζεται (σαν το βιολί) στον ώμο του μουσικού και στερεώνεται με το πλαϊνό μέρος του σαγονιού στον ώμο.
Οι χορδές της βιόλας είναι λίγο μακρύτερες από εκείνες του βιολιού και έτσι μας δίνουν βαθύτερο ήχο, στις νότες Do-Sol-Re-La, που είναι ήρεμος και λίγο μελαγχολικός.
Φλάουτο
Το φλάουτο, αν και τώρα είναι κατασκευασμένο από μέταλλο, θεωρείται μέλος της οικογένειας των ‘’ξύλινων’’ πνευστών.
Το σημερινό φλάουτο είναι αποτέλεσμα βελτιώσεων και τελειοποιήσεων που έγιναν στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα από τον Th. Boehm (1794-1881) ο οποίος εφευρίσκει το 1830 το ολοκληρωμένο σύστημα οπών και κλειδιών που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα . Το αρχικά ξύλινο αυτό όργανο κατασκευαζόταν κάποια εποχή από ελεφαντόδοντο ακόμη και από γυαλί. Από τις αρχές του 20ου αιώνα κατασκευάζονται οι πλαγίαυλοι από μέταλλο (σύγχρονο σπαστό φλάουτο) – κάποια μοντέλα δε είναι ασημένια ή χρυσά.
Ανήκει σε μια πανάρχαια οικογένεια μουσικών οργάνων, της οποίας ένας από τους κυριότερους πρώτους εκπροσώπους –ο αυλός- απαντάται στους αρχαίους Έλληνες, τους Εβραίους, τους Αιγύπτιους κι αργότερα τους Ρωμαίους. Με τα χρόνια, ο αυλός εξελίσσεται στο φλάουτο με ράμφος που παίζεται από το μουσικό σε ευθεία θέση, σε αντίθεση με το σημερινό φλάουτο, το οποίο παίζεται σε πλάγια.
Το φλάουτο, με τον καθαρό γλυκύτατο ήχο του είναι βασικότατο όργανο της συμφωνικής ορχήστρας καθώς είναι πολύ ευέλικτο και πολύ εύκολα μπορεί να παίξει γρήγορες νότες, αρπίσματα, κ.λπ.
Οι σημαντικότεροι συνθέτες που έγραψαν για το φλάουτο είναι οι: Βιβάλντι, Χέντελ, Μότσαρτ, Μπετόβεν, Ντεμπισί και ο Μπαχ που το ανέδειξε σαν σολιστικό όργανο.
Μονωδία
Η μονωδία είναι το μάθημα της φωνητικής εκγύμνασης το οποίο επικεντρώνεται στην Ορθή λειτουργία της Ανθρώπινης Φωνής. Ονομάζεται αλλιώς και λυρικό ή κλασσικό τραγούδι προσδιορίζοντας έτσι σαφέστερα το είδος του τραγουδιού το οποίο διδάσκεται και το οποίο εκτείνεται από την προκλασική περίοδο, και φτάνει μέχρι τις μέρες μας. Στη Μονωδία συμπεριλαμβάνονται όλα τα είδη του τραγουδιού. Κλασικό (Lied, Oρατόριο, Όπερα, Οπερέτα) Σύγχρονο, Τζαζ, Μιούζικαλ κλπ.